Tavuk eti ile yapılan yemekler ve dengeli beslenmedeki yeri ve önemi

 

Tavuk eti Türk ve Dünya mutfaklarında en sık kullanılan ve yüzlerce çeşit yemeği yapılabilen bir et türüdür. Tavuk etinin göğüs kısmı az yağlı, but kısmı daha yağlı ve kanat kısmı en yağlı kısmıdır. Kısaca tavuk birbirinden besin değeri yönünden farklı üç değişik et türünü barındırır. Bu özelliği sayesinde tavuk eti ızgara, haşlama, kızartma, fırında pişirme gibi çeşitli pişirme yöntemlerine uygundur. Tavuk eti ile yapılan yemeklere bazı örnekler vererek sağlıklı beslenme açısından önemini vurgulamak gerekirse; Fırında Pişirilen Tavuk Yemekleri Fırında pişirme yöntemi sağlık açısından en iyi yöntemdir. Pişirme sırasında besin değeri kaybı çok azdır. Fırın sıcaklığı ayarlanan ısıda sabit olduğundan yemeğin kalitesi daha yüksektir ve her tarafı eşit olarak pişirilebilir. Bu sayede tavuk eti güvenli olarak tüketilebilir. İçine sebze, patates, beşamel sos, salçalı sos gibi çeşitli yiyecekler de konularak çok farklı türde tarifler geliştirilebilir. Ayrıca geleneksel hale gelmiş bir çok fırın tavuk yemekleri de bulunmaktadır. Tavuğun hemen her kısmı fırında pişirme yönteminde kullanılabilir.

Örnekler:

  • Fırında tavuk kızartma
  • Tavuk dolma-iç pilavlı
  • Tavuk dolma-kuruyemişli
  • Fırında sebzeli tavuk
  • Beşamel soslu fırın tavuk
  • Patates cipsi ile panelenmiş fırın tavuk
  • Fırında tavuk incik
  • Fırında kızarmış tavuk but
  • Fırında tavuk köfte
  • Piliç Topkapı
  • Köri soslu piliç

Tencerede pişirilen sote-haşlama gibi tavuk yemekleri Tencerede kendi suyunda, soteleme, haşlama gibi yöntemlerle tavuk pişirilebilir. Suyu dökülmediği sürece besin değeri kaybı söz konusu değildir. Tavuk bütün ya da parçalar halinde de tencere pişebilir. Özellikle kanat etinin tencerede sulu pişirilmesi çok tercih edilmez. Tencerede pişirilen tavuk yemeklerine yağ eklenmediği takdirde kalorisi düşük daha sağlıklı yemekler elde edilebilir. Özellikle hipertansiyon, kalp-damar, diyabet ve obezite gibi hastalığı olanlar için en iyi et pişirme yöntemi haşlama yöntemiyle pişirmedir. Bu şekilde yemeğin yağ oranı düşük, besin değeri yüksektir. Tavuk balıktan sonra pişmesi en kolay ve en çabuk olan ettir. Özellikle tencerede pişirilen tavuk yemekleri en pratik yemekler sınıfındadır. Zamanınız darsa, sağlıklı hafif ve leziz yemekler hazırlamak istiyorsanız tencerede pişirilen tavuk yemeklerini öğrenebilir ve uygulamaya geçirebilirsiniz. Sebze ve kuru baklagiller ile mükemmel uyum sağlayan tavuk eti özellikle tencere yemeklerinde kırmızı et yerine de rahatlıkla kullanılabilir. Haşlandıktan sonra didilerek küçük parçalara ayrılan tavuk etlerinden bazı mezeler, salatalar ve tatlılar da hazırlanmaktadır.

Örnekler:

  • Sebzeli tavuk haşlama
  • Domatesli tavuk sote
  • Sebzeli tavuk sote
  • Tavuk tava
  • Haşlama tavuk incik
  • Tavuklu tas kebabı
  • Bezelyeli tavuk
  • Tavuklu bamya
  • Tavuklu nohut
  • Çerkez tavuğu
  • Tavuk göğsü (sütlü tatlı)
  • Tavuk salatası

Izgarada pişen tavuk yemekleri Izgarada pişirme yöntemi de yine haşlama ve fırında pişirme yöntemi gibi oldukça sağlıklı bir yöntemdir. Ancak ızgaranın özelliği yiyeceklerin besin değerini etkiler. Kömürde, odun ateşinde, fırının ızgarasında ya da elektrikli ızgaralarda yiyecekler ızgara edilebilir. Tavuk etinin az yağlı olan göğüs kısmı ızgarada kuruyabilir. Izgarada pişen tavuğun akan suyunda bir miktar yağ kaybı olur bu sayede daha az yağlı ve hafif bir yemek yapılabilir. Ancak akan tavuğun suyu ile bir miktar vitamin kaybı olabilmektedir. Kömür ve odun ateşinde ızgara en lezzetli olandır ancak kömür ve odun isinin fazla oranda alınması sağlığı olumsuz etkiler ve kanserojen öğelerin vücuda alınmasını sağlar. Genellikle kurumuş ızgara tavuk leziz değildir ve iştahla yenilmez. Bunu önlemek için tavuklar ızgara yapmadan 4-6 saat önce yağ, şarap, sirke gibi soslarla marine edilebilir. Restoranlarda tavuğu yaygın olarak ızgara edilmiş olarak bulabiliriz. Bunun en önemli nedeni tavuğun kolay temin edilebilmesi, ucuz olması, çabuk pişebilmesi, ızgarada pişirmeye ve restoranda servis edilmeye uygun olmasıdır. Özellikle kanat ızgara en sevilerek tüketilen ve en yağlı olan ızgara tavuk yemeğidir. Kullanılan sosun bileşimine göre çok farklı damak tatlarına uygun yemekler yapılabilir.

Örnekler:

  • Tavuk şiş
  • Tavuk pirzola
  • Piliç külbastı
  • Izgara kanat
  • Izgara piliç but
  • Izgara tavuk köfte

Kızartma tavuk yemekleri En sevilen tavuk yemekleri genellikle kızartma yöntemiyle pişirilenlerdir. Çünkü yağ ile birlikte tavuğun ve kullanılan sosun içindeki aromatik öğeler açığa çıkar ve lezzeti artar. Sağlık açısından kızartma tavuk ürünleri konusunda dikkatli olunmalıdır. Çünkü kızartılarak pişirilen tavuk dahil tüm yemekler kalp ve damar sağlığına, hipertansiyon ve kolesterolün yükselmesine ayrıca kanser riskinin artmasına sebep olur. Ayrıca yağda kızartılan yemeklerin kalori değerleri de çok yüksektir, miktarı iyi ayarlanmazsa şişmanlamanıza sebep olabilirler. Bazı tavuk yemekleri kızartılmadan önce özel işlemlerden geçirilerek fazla yağ çekmesi önlenebilir. Piliç gordon blue, tavuk ece, piliç pane gibi yemekler buna örnek olabilir. Yumurta ve galeta unu bulanarak hazırlanan bu tür yemekler fast food zincir restoranlarında da sıklıkla servis edilen yemekler arasındadır. Normalden daha az yağ çekmeleri ve pişirme proseslerinin özel olarak hazırlanması bu tür yemeklerin daha sağlıklı olmasını sağlayabilir. Yine de tüketmeden önce kalori, yağ değerleri iyi değerlendirilmelidir. Evde yapılan paneleme işleminde tavuklar daha çok yağ çekmekte ve kızartma sırasında yağ yanabilmektedir. Hazır işlenmiş olarak satılan ürünler alınıp evde sadece ısıtılarak tüketilebilir.

Örnekler:

  • Tavuk kızartma
  • Patatesli tavuk kızartma
  • Piliç gordon blue
  • Kızartma kanat
  • Kızartma but
  • Piliç ece
  • Piliç nugget
  • Soslu piliç tava